પુત્ર થશે, સીમન્તવીધી પતાવો!

–રમેશ સવાણી

નરેશભાઈ ધામેલીયા (ઉમ્મર : 35) અને તેમનાં પત્ની ગીતાબહેન(ઉમ્મર : 32) સુરતના કતારગામ વીસ્તારમાં રહેતા હતા. પ્લાયવુડ વેચવાનો ધન્ધો સરસ ચાલતો હતો. બન્નેની જોડી એવી હતી; જાણે એકબીજા માટે જ બન્યાં હોય! બન્ને પ્રેમમાં એટલા ડુબેલાં રહેતાં હતાં કે લગ્નજીવનનાં દસ વર્ષ ક્યારે વીતી ગયાં, તેનો ખ્યાલ જ ન રહ્યો.

એક દીવસ ગીતાબહેને કહ્યું: “નરેશ, તમે કાનજી છો, અને હું રાધા!”

“તું શું કહેવા માંગે છે? ગીતા!”

“નરેશ, કવી પ્રીયકાન્ત મણીયારે આપણા માટે જ ગીતનું સર્જન કર્યું છે!

‘આ નભ ઝુક્યું તે કાનજી ને ચાંદની તે રાધા રે,

આ સરવરજલ તે કાનજી ને પોયણી તે રાધા રે!

આ બાગ ખીલ્યો તે કાનજી ને લ્હેર જતી તે રાધા રે!

આ પરવત–શીખર તે કાનજી ને કેડી ચડે તે રાધા રે!’

નરેશભાઈ ગીતાને તાકી જ રહ્યા અને પછી વેલ વૃક્ષને વળગે તેમ તેને વીંટળાઈ ગયા!

નરેશભાઈએ કહ્યું: “ગીતા! આ રવીવારે ‘મોતાલ’ ગામે જવું છે. મેં સાંભળ્યું છે કે તપસ્વી કાશીબહેનમાં માતાજીનો વસવાટ છે! માતાજીના આશીર્વાદથી સન્તાનપ્રાપ્તી થાય છે!”

“નરેશ, સન્તાન થવું કે ન થવું તે કુદરતના હાથની વાત છે. એમાં કોઈ હસ્તક્ષેપ કરી શકે તો તે ડૉક્ટર છે. ટેસ્ટટ્યુબ સીસ્ટમ છે. વીજ્ઞાન છે. આવી બાબતમાં માતાજી કઈ રીતે દખલ કરી શકે?”

“ગીતા! શ્રદ્ધા મોટું પરીબળ છે. શ્રદ્ધા હોય તો હીમાલય પણ ઓળંગી જવાય!”

“નરેશ, શ્રદ્ધા એટલે જ અન્ધશ્રદ્ધા! શ્રદ્ધા અને વીશ્વાસ વચ્ચે ફરક છે. શ્રદ્ધામાં માની લેવાનું હોય છે, જ્યારે વીશ્વાસમાં માની લેવાનું હોતું નથી. વીશ્વાસમાં વાસ્તવીક્તા ધ્યાને લેવાય છે, તેમાં શક્યતાને ધ્યાને લેવાય છે. અગ્નીથી દઝાય નહીં, તે શ્રદ્ધા છે; પરન્તુ ચોક્કસ પોશાક પહેરવામાં આવે તો અગ્નીથી દઝાય નહીં, તે વીશ્વાસ છે!”

“ગીતા, તારું રૅશનાલીઝમ મને ગળે ઉતરતું નથી. મારી ખુશી ખાતર તારે મારી સાથે આવવાનું છે!”

“ભલે, તમે ખુશ થતા હો તો હું જરુર આવીશ!”

તારીખ 06 જુન, 2010ને રવીવાર. બપોરના ત્રણ વાગ્યે નરેશભાઈ અને ગીતાબહેન પંચમહાલ જીલ્લાના મોતાલ ગામે કાશીબહેનના સ્થાનકે પહોંચ્યાં. કાશીબહેન કાળાં કપડાંમાં પ્રભાવશાળી લાગતાં હતાં. બન્નેએ આશીર્વાદ ગ્રહણ કર્યા. કાશીબહેને કહ્યું: “નરેશભાઈ, માતાજી પાસે શું માંગવા આવ્યા છો?”

“માતાજી! અમે બહુ સુખી છીએ. પણ આનન્દ થોડો ઘટે છે. લગ્ન થયાંને દસ વરસ થઈ ગયાં; પણ સન્તાન નથી!”

“નરેશભાઈ, ચીંતા ન કરો. આ કામ તો માતાજીનું છે. અહીં ટચુકડાં ઘોડીયાં કેટલાં લટકે છે! માનતા ફળી તે બધાં અહીં ઘોડીયાં ચડાવે છે! તમે માનતા માનો એટલે કામ પુરું!”

“માતાજી! હું તો છેલ્લાં દસ વર્ષથી માનતા માનું છું, ઈચ્છા કરું છું; છતાં સન્તાનપ્રાપ્તી નથી થતી!”

કાશીબેને ધુપદીપ કર્યા. અગરબત્તીઓ પેટાવી. નરેશભાઈ અને ગીતાબહેનનાં કપાળે કંકુ– તીલક કર્યું. થોડીવાર આંખો બન્ધ કરી હોઠ ફફડાવ્યા. અચાનક કાશીબહેનનું શરીર ધ્રુજવા લાગ્યું. જમીન ઉપર જોર જોરથી હાથ પછાડવા લાગ્યા અને કહ્યું: “નરેશભાઈ! માતાજી એરકંડીશન યન્ત્ર માંગે છે!”

“માતાજી! હું તૈયાર છું. આવતા રવીવારે હું લઈને આવીશ!”

“નરેશભાઈ, અહીં જે સન્તાનપ્રાપ્તી માટે આવે છે, તે મહીલાને સાતમે મહીને સીમન્ત વીધી–ખોળો ભરવાનો વીધી કરવાનું સૌભાગ્ય મળે છે. સાતમે મહીને ખોળો ભરજો. પુત્રપ્રાપ્તી થશે; પરન્તુ એ પુત્ર મૃત હાલતમાં અવતરશે!”

“માતાજી! અમારી સાથે આવો અન્યાય? મૃત પુત્રનો શો અર્થ?”

“નરેશભાઈ! ચીંતા ન કરો. વીધી કરવો પડશે! માતાજીને રીઝવવા પડશે. બે તોલા સોનાની ચેઈન ચડાવવી પડશે! અઢી લાખ રુપીયાની બાધા માનવી પડશે. આવતા રવીવારે એ.સી.મશીન, ચેઈન અને રુપીયા લઈને આવજો. પુત્રપ્રાપ્તી જરુર થશે!”

નરેશભાઈ અને ગીતાબહેન માતાજીને તાકી રહ્યાં ! માતાજીએ બન્નેનાં માથાં ઉપર હાથ ફેરવી આશીર્વાદ આપ્યા.

બન્ને સુરત પરત જવા રવાના થયા. ગીતાબેને કહ્યું : “નરેશ! માતાજી આવી માંગણી કરે, તે હું માનતી નથી. આ અન્ધશ્રદ્ધા છે. માતાજીને ભૌતીક ચીજવસ્તુઓની શી જરુર પડે?”

“ગીતા, માતાજીના સ્થાનકે પાંચસોથી વધુ ઘોડીયાં લટકતાં હતાં. એ કંઈ અમસ્તાં થોડાં લટકતાં હશે? લોકોને સન્તાનપ્રાપ્તી થઈ હોય તો જ ઘોડીયાં લઈને આવે ને! શ્રદ્ધાનું પરીણામ મળતું હોય છે. મારી ખુશી ખાતર એક વખત વીધી કરવા તું રાજી થઈ જા!”

“ભલે, તમારી ખુશીમાં મારી ખુશી!”

પછીના રવીવારે, નરેશભાઈ અને ગીતાબહેન એ.સી.મશીન, સોનાની ચેઈન અને અઢી લાખ રુપીયા લઈને કાશીબહેનના સ્થાનકે હાજર થયાં. કાશીબહેને કહ્યું : “નરેશભાઈ, માતાજીનો આદેશ થઈ ગયો છે. પુત્રપ્રાપ્તી થશે. પુત્ર રુપાળો હશે. પુત્ર મોટો થઈને કલેક્ટર બનશે!”

“માતાજી, આપના આશીર્વાદ કાયમ અમારી સાથે રહો!”

“નરેશભાઈ, સાતમે મહીને સીમન્તવીધી કરજો!”

બન્ને માતાજીને પગે લાગ્યાં. પ્રસાદ લીધો અને સુરત પરત જવા રવાનાં થયાં. ગીતાબહેને કહ્યું : “નરેશ! મને કંઈ ગળે ઉતરતું નથી. કાશીબહેનને બે દીકરી અને બે દીકરા છે. કાશીબહેનમાં માતાજી વસતાં હોય તો તેણે પોતાનાં દીકરી–દીકરાને કેમ કલેક્ટર ન બનાવ્યાં? મને શંકા જાય છે!”

“ગીતા! શંકા કરીશ નહીં. શ્રદ્ધા રાખ. માતાજી અંગે શંકા કરીએ તો માતાજી આપણું ધનોતપનોત કાઢી નાંખે! મારી ખુશી ખાતર તું શંકા ન કર!”

સાતમો મહીનો બેઠો. નરેશભાઈ ખુશખુશાલ હતા. સીમન્તવીધીની તૈયારી શરુ થઈ ગઈ. નરેશભાઈએ કહ્યું : “ગીતા! સીમન્તનો વીધી કયા દીવસે રાખીશું?”

“નરેશ! તમે ગાંડા થઈ ગયા છો? સીમન્તવીધી તો ત્યારે કરાય જ્યારે ગર્ભ રહ્યાને સાત મહીના થયા હોય! મારા પેટમાં કંઈ નથી; તો સીમન્તવીધી કઈ રીતે કરાય?”

“ગીતા, તારી વાત સાચી. મને પણ એવું જ લાગતું હતું; પરન્તુ હું ગઈકાલે મોતાલ ગામે માતાજીના સ્થાનકે ગયો હતો. મેં માતાજીને આ સમસ્યા જણાવી. માતાજીએ કહ્યું કે પુત્ર થશે, સીમન્તવીધી પતાવો!”

“પણ લોકો શું કહેશે! પેટમાં કંઈ નથી, ખાલી છે અને સીમન્તવીધી!”

“ગીતા, લોકો શું કહેશે, તેની ચીન્તા છોડી દે! માતાજીએ શું કહ્યું છે, તેનો વીચાર કર!”

“નરેશ, તમે શું બોલો છો? તમે વાસ્તવીક્તા સ્વીકારવા કેમ તૈયાર નથી?”

“ગીતા, મારા સમ. હું કહું તેમ કર. માતાજી ચમત્કાર કરશે! મારી ખુશી ખાતર!”

તારીખ 06 જાન્યુઆરી, 2011ને ગુરુવારે સીમન્તવીધી થયો. બીજા બે મહીના ગયા. નરેશભાઈ ચીન્તામાં મુકાઈ ગયા! નવ મહીના થયા; છતાં પુત્રપ્રાપ્તીનો ચમત્કાર ન થયો! ગીતાબહેને કહ્યું : “નરેશ! લોકો હવે મને પુછે છે, મારે શું કહેવું?”

નરેશભાઈ કંઈ બોલી શક્યા નહીં. તેણે કાશીબહેનને ફોન કર્યો : “માતાજી! નવ મહીના થયા; પુત્રપ્રાપ્તી કેમ ન થઈ?”

“નરેશભાઈ, શ્રદ્ધા રાખો. પુત્ર અવશ્ય અવતરશે!”

આ કીસ્સો, સત્યશોધક સભા, સુરતના કાર્યકર મધુભાઈ કાકડીયા(98255 32234) અને સીદ્ધાર્થ દેગામી(94268 06446) સમક્ષ રજુ થયો. કાશીબહેનથી છેતરાયા હોય તેવા સુરતમાં ઘણા લોકો હતા. મધુભાઈએ સૌને એકત્ર કર્યા અને સૌને લઈને ‘પગેરું’ મેળવવા મોતાલ ગામે પહોંચ્યા. છેતરાયેલા ભક્તોની આટલી મોટી સંખ્યા જોઈ, કાશીબહેન એટલાં બધાં ગભરાયાં કે તેણે અઢી લાખ રુપીયા, સોનાની ચેઈન નરેશભાઈને પરત કર્યાં અને સૌની માફી માંગી. (આવી છેતરામણ થઈ હોય તો, પુરતા પુરાવા સાથે, સુરતની ‘સત્યશોધક સભા’ના કાર્યકર મધુભાઈ કાકડીયા અને સીદ્ધાર્થભાઈ દેગામી તેમ જ મારા ‘અભીવ્યક્તી’  બ્લોગના https://govindmaru.wordpress.com/cck/ પેજ પર ગુજરાત રાજ્યના 10 કેન્દ્રોના કાર્યકરોના સેલફોન નમ્બર આપવામાં આવ્યા છે. તો સમ્બન્ધકર્તા કેન્દ્રોના કાર્યકરોનો સમ્પર્ક કરવા જણાવાય છે.)

હવે ગીતાબહેનની આંખોમાં આંખ પરોવીને નરેશભાઈ જોઈ શક્તા ન હતા. સીમન્તવીધીને કારણે કુટુમ્બીજનોમાં, સમાજમાં કોઈની સાથે તે હળીમળી શક્તા ન હતા. ગીતાબહેનનો પ્રેમ એટલો જ છલકાતો હતો; પણ નરેશભાઈ ભીંજાઈ શક્તા ન હતા. એમના મગજમાં ઉથલ–પાથલ થઈ રહી હતી.

તારીખ 06 ફેબ્રુઆરી, 2012ને સોમવારે સવારના આઠ વાગ્યે, નરેશભાઈએ ઝેર પી આત્મહત્યા કરી!

છ વરસ થયાં. ગીતાબહેનની આંખો સુકાતી નથી. તેમના હૃદયમાં ઘુંટાય છે :

“આ ચાલ્યાં ચરણ તે કાનજી ને પગલી પડે તે રાધા રે,

આ કેશ ગુંથ્યા તે કાનજી ને સેંથી પુરી તે રાધા રે,

આ દીપ જલે તે કાનજીને આરતી તે રાધા રે,

આ લોચન મારાં કાનજી ને નજરું જુએ તે રાધા રે!”

–રમેશ સવાણી

‘સંદેશ’ દૈનીકમાં પ્રગટ થતી એમની રૅશનલ કટાર ‘પગેરું’(15, માર્ચ, 2017)માંથી.. લેખકશ્રીના અને ‘સંદેશ’ દૈનીકના સૌજન્યથી સાભાર…

લેખક સમ્પર્ક :  શ્રી. રમેશ સવાણી, I.G.P.

10-Jatin Banglo, B/h-Judge’s Banglo, Police Choki, Bodakdev, Amdavad – 380 054 Mobile: 99099 26267  e.Mail: rjsavani@gmail.com

‘અભીવ્યક્તી’  બ્લોગ પર  આ  લેખ મુકવા માટે અમેરીકાસ્થીત ‘અભીવ્યક્તી’ના પ્રતીભાવકમીત્ર શ્રી. અમૃત હજારીએ મને પીડીએફ ઈ.મેલ દ્વારા મોકલી હતી તે બદલ હું અમૃતભાઈનો આભાર માનું છું. માનનીય શ્રી. સવાણીસાહેબની રૅશનલ કટાર ‘પગેરું’ દર મહીને ‘અભીવ્યક્તી’  બ્લોગ પર માણવા મળશે.      ...ગોવીન્દ મારુ…